حل مسئله با استفاده از روش تریز

حل مسئله موضوعی است که طبیعتا هر فرد در زندگی خود با آن مواجه می گردد. به عبارت دیگر هر انسانی با چالش ها و مشکلات گوناگونی دست به گریبان است و برای حل مسائل خود از روش های مختلفی بهره می گیرد. تجربه، یادگیری از افراد دیگر، مطالعه، تفکر و مواردی از این دست از جمله روش هایی هستند که می توانند در فرآیند حل مسئله مورد استفاده قرار گیرند.

البته در سازمان ها و شرکت ها که مسئله رقابت وجود دارد و بالطبع مسائل باید به صورت دقیق تر و علمی تر حل شوند از تکنیک ها و روش های علمی برای حل مسائل استفاده می شود. برای مثال روش طوفان فکری یکی از روش های متداول حل مسئله و خلاقیت است که با بهره گیری از ایده ها و نظرات افراد مختلف حاضر در جلسه سعی در ایجاد خلاقیت دارد. به طور کلی روش های خلاقیت به دو صورت ساختار یافته و غیرساختار یافته وجود دارند. منظور از روش های ساختاریافته روش هایی هستند که خلاقیت به صورت سیستماتیک و نظام مند اتفاق می افتد. از سوی دیگر، روش های غیرساختار یافته بر خلاقیت بر مبنای ایجاد ایده به صورت ناخودآگاه تمرکز دارند. در این مقاله به یکی از روش های حل مسئله خلاقانه ساختار یافته یعنی روش تریز پرداخته می شود.

تریز که بر اساس مطالعات ثبت اختراعات گوناگون تدوین گردیده است برای اولین بار توسط فردی به نام گنریچ آلتشولر مطرح گردید. تریز روشی است که می تواند در حل مسائل گوناگون مورد بهره برداری قرار گیرد. یکی از مفاهیم بنیادین تریز منشور تریز است که نقش کلیدی در حل مسئله دارد (شکل زیر).

منشور تریز در واقع گام هایی برای حل مسئله ارائه می نماید. چهار گام در فرآیند حل مسئله تریز وجود دارد که عبارتند از: شناسایی مسئله خاص، مفهوم سازی مسئله خاص، شناسایی راه حل مفهومی و شناسایی راه حل خاص. تریز یک سری ابزار در اختیار دارد که می توانند به صورت جداگانه در هر یک از گام های مذکور مورد استفاده قرار گیرند. در این نوشتار برای حل مسئله دو ابزار تریز یعنی ماتریس تناقض و 40 اصل حل مسئله معرفی گردیده اند.

همانطور که اشاره گردید اولین گام از منشور تریز شناسایی مسئله خاص می باشد. برای مثال اگر پای یک فرد شکسته باشد و وی بخواهد که راه برود در حقیقت با یک مسئله خاص روبرو شده است (به سختی راه رفتن). در تریز یک ابزار وجود دارد به نام ماتریس تناقض. تناقض بیان می کند که در یک مسئله پیچیده یک تناقض وجود دارد. به طور کلی دو نوع تناقض در مسائل مختلف وجود دارد: تناقض فنی و تناقض فیزیکی. تناقض فنی هنگامی رخ می دهد که بخواهیم یک عامل را بهبود بخشیم اما عاملی دیگر تنزل می یابد (برای مثال، افزایش قدرت موتور و افزایش وزن موتور). در تناقض فیزیکی مد نظر است که دو عامل متضاد به صورت همزمان در سیستم مورد نظر وجود داشته باشند (برای مثال تولید یک یخچال کوچک و در عین حال جادار). البته در این مقاله تنها به تناقض فنی پرداخته شده است. به منظور مدل سازی مسئله خاص باید عواملی که متضاد هستند شناسایی گردند و در گام بعد به صورت مفهومی در آورده شوند. در این مرحله لزوما لازم نیست که از ادبیات خاصی برای شناسایی عوامل تناقض استفاده کرد بلکه آنچه که اهمیت دارد شناسایی درست عوامل تناقض است. در مراحل بعدی ضروری است که عوامل شناسایی شده به زبان عام و مفهومی تبدیل گردند تا بتوان راه حل های مفهومی برای آنها پیدا کرد.

در قسمت قبل اشاره گردید که برای شناسایی راه حل های مناسب برای یک مسئله لازم است که تناقضات شناسایی شده مفهوم سازی گردند. قبل از مفهوم سازی بهتر است که با واژه های مفهوم و ایده آشنا شویم. مفهوم عبارت است از روش کلی انجام یک کار و ایده عبارت است از تحقق بخشیدن آن روش کلی در عمل. برای مثال وقتی می گوییم پختن تخم مرغ این یک مفهوم است زیرا پختن تخم مرغ به خودی خود معنایی ندارد (به دلیل اینکه مشخص نشده است منظور کدام یک از موارد نیمرو، املت، تخم مرغ آبپز و ... است). اما وقتی می گوییم پختن نیمرو این یک ایده است چون روش عملی پختن تخم مرغ می باشد و می توان آن را در دنیای واقعی تحقق بخشید. مفهوم سازی اهمیت ویژه ای در حل مسائل دارد زیرا باعث می شود که سایر افراد نیز مسئله خاص ما را درک کنند و بدین ترتیب در امر یافتن راه حل های مناسب تسریع حاصل گردد. نکته ای که در اینجا قابل ذکر است این است که در تریز باید مسائل خاص را به مسائل مفهومی تبدیل نمود زیرا مفهوم سازی مسئله مقدمه یافتن راه حل مفهومی می باشد. در تریز پارامترهایی وجود دارند که عام هستند و به نوعی می توان تناقضات شناسایی شده را به صورت مفهومی شناسایی نمود. این موارد به پارامترهای 39 گانه معروف هستند و به صورت بالقوه در همه مسائل وجود دارند. پارامترهای مذکور در یک ماتریس متقاطع گردآوری شده اند و با مدل سازی مسئله و نگاه به ماتریس متقاطع می توان به راه حل های مفهومی برای حل مسئله مزبور دست یافت.

همانطور که در قسمت قبل اشاره گردید مفهوم سازی مسئله خاص از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حال بعد از مفهوم سازی، نوبت به یافتن راه حل های مفهومی می رسد. در تریز یک ابزار به نام 40 اصل نوآورانه وجود دارد که به نوعی روش های مفهومی حل مسئله می باشند. همانگونه که اشاره گردید ماتریس تنقاضات می تواند برای یافتن اصول راهنمای حل مسئله مورد استفاده قرار گیرد. نحوه کار بدین شکل است که در هر یک از خانه های حاصل از تقاطع دو به دوی پارامترها یک سری اصول برای آن تناقض معرفی شده اند. به عبارت دیگر، به ازای هر تناقض عدد هایی در هر یک از خانه ها معرفی شده اند که نشانگر شماره اصل حل مسئله مزبور می باشند (عدد ها بین 1 تا 40 هستند).

پس از یافتن اصول راهنمای اختصاصی حل مسئله، نوبت به یافتن راه حل های اختصاصی می رسد. در این قسمت آنچه که اهمیت دارد این است که راه حل عام معرفی شده به نوعی در سیستم موجود در نظر گرفته شده و راه حل اختصاصی شناسایی گردد. به عبارت دیگر، این مرحله بر عکس مرحله مفهوم سازی می باشد. یعنی باید یک مفهوم شناسایی شده (راه حل عام) به یک ایده (راه حل خاص) تبدیل گردد. این مرحله یکی از مهم ترین مراحل حل مسئله و خلاقیت است زیرا به نوعی نشان دهنده خروجی فرآیند حل مسئله می باشد. شایان ذکر است راه حل های خاصی که از این طریق حاصل می گردند نباید بیهوده تلقی گردند زیرا ممکن است ایده هایی باشند که نتایج شگرفی رقم می زنند. لذا در این مرحله هر چه راه حل های بیشتری به دست آید نتیجه کار بهتر بوده است و به صورت بالقوه ایده های مناسب تری حاصل می گردد.

در پایان، برای روشن تر شدن موضوع یک مثال عملی از فرآیند حل مسئله تریز ارائه می گردد.

مثال: جارویی مد نظر است که سطح وسیع تری از زمین را پوشش داده و جارو کند.

مسئله خاص (تناقض فنی): افزایش سطح جارو کردن (بهبود) و افزایش وزن جارو (تنزل)

مسئله مفهومی (با استفاده از 39 پارمتر تریز): بهبود سطح جسم متحرک (سطوح زمین) و تنزل یافتن وزن جسم متحرک (جارو)

راه حل مفهومی (با استفاده از ماتریس تناقضات): اصول 2، 4، 17 و 29

راه حل خاص:

اصل 2 حل مسئله: از بین بردن

• از بین بردن مشکل
• تنها استفاده از موارد مورد نیاز

راه حل خاص با استفاده از اصل 2: استفاده از جاروی منعطف (باز و بسته شدن در هنگام نیاز)

اصل 4 حل مسئله: عدم تقارن

• تغییر شکل یک جسم از متقارن به نامتقارن
• تغییر شکل یک جسم به منظور متناسب سازی با عدم تقارن خارجی
• اگر یک سیستم نامتقارن است آن را نامتقارن تر نمایید

راه حل خاص با استفاده از اصل 4: استفاده از جاروی نامتقارن

اصل 17 حل مسئله: حرکت از یک بعد به دو بعد و از دو بعد به سه بعد

• حرکت از ساختار یک لایه ای به ساختار چندلایه ای
• قرار دادن یک جسم بر روی بعد دیگر آن
• استفاده از بعد دیگر یک جسم

راه حل خاص با استفاده از اصل 17: استفاده از جاروی افقی

اصل 29 حل مسئله: پنوماتیک و هیدرولیک

• استفاده از قطعات گازی و مایع به جای قطعات جامد
• استفاده از قوانین انعطاف پذیر به جای قوانین سخت و رسمی

راه حل خاص با استفاده از اصل 29: استفاده از فشار گاز به جای مویی (جامد) جارو

تاریخچه ی لاستیک نئوپرن

 

نئوپرن در ۱۷ آوریل سال ۱۹۳۰ توسط دانشمندان دوپانت اختراع شد. این اتفاق بعد از حضور المر بولتون از دوپونت در سخنرانی ژولیوس آرتور نیوولند (یک استاد شیمی در دانشگاه نوتردام) اتفاق افتاد. تحقیقات نیوولند با تمرکز بر شیمی استیلن و در طول این دوره از کار خود او دی ونیل استیلن را تولید کرد، ژله‌ای که شرکت را به یک ترکیب الاستیک شبیه به لاستیک می‌رساند زمانیکه از روی سولفور دی کلراید می‌گذشت.پس از آنکه دوپانت حق ثبت اختراع را از دانشگاه خریداری کرد، والاس کاروترز به توسعه تجاری این ماده با همکاری نیوولند اقدام کرد. آرنولد کالینز از دوپونت هم بر روی مونو ونیل استیلن و واکنش این ماده با گاز هیدروژن کلرید که کلروپرن را تولید می‌کند تمرکز کرد.

نئوپرن یا polychloroprene یک خانواده از لاستیک مصنوعی است که تولید شده توسط پلیمریزاسیون chloroprene نئوپرن نمایشگاه پایداری خوب شیمیایی و حفظ انعطاف‌پذیری بیش از یک طیف دمایی گسترده است.

نئوپرن‌ها می‌توانند وزن زیادی را تحمل کنند. به همین دلیل در پل ها استفاده می‌شوند تا پل بتواند وزن بالای وسایل نقلیه را تحمل کند. مشکل نئوپرن‌ها این است که در جابجایی های بزرگ مقاومت بالایی ندارد به همین دلیل نئوپرن‌ها را با فلزات به عنوان تقویت کننده استفاده می‌کنند. 

در ساخت نئوپرن‌ها از لاستیک‌های مصنوعی استفاده شود محصول عمر کمتری خواهد داشت در حالی که استفاده از لاستیک های طبیعی در ساخت نئوپرن‌ها عمر محصول را بالا می‌برد. به همین دلیل تفاوت قیمت را در فروش نئوپرن‌ها شاهد هستیم و نئوپرنی که با لاستیک طبیعی ساخته می‌شود به نسبت گران تر است.به طور کلی می‌توان گفت نئوپرن‌ها خانواده‌ای از لاستیک‌ها هستند.

نئوپرن‌ها از پایداری شیمیایی خوبی برخوردارند. انعطاف پذیری بالایی به خصوص در برابر تغییرات دمایی داشته و همچنین مقاومت بالایی نیز دارند. با توجه به این ویژگی‌ها کاربرد نئوپرن‌ها کاملا مشخص می‌شود.  نئوپرن با تحمل فشار وارد بر پل یا سازه‌های بزرگ و توزیع نیروی وارده بر پل توسط خودروها می‌تواند در ساخت پل یا دیگر سازه‌های بزرگ مورد استفاده قرار بگیرد. نئوپرن‌هایی که همگی از کیفیت بالایی برخوردار هستند و برای ساخت انواع سازه ها بهترین گزینه به شمار می‌آیند.

واشر لاستیکی نئوپرن جزء مقاومترین و پرکاربردترین واشر لاستیکی موجود در بازار است که به دلیل خواص قابل توجهی از قبیل ضد اسید و باز ،ضد روغن، ضد فشار، سایش و تنش و مقاومت دمایی 40- الی 120+ درجه سانتیگراد مورد توجه و استفاده صنایع مختلف قرار گرفته است.

چسبندگی چشم گیر این واشر به سایر الیاف و فلزات و مقاومت بالا در شرایط جوی باعث استفاده این نوع واشر لاستیکی در صنعت ساختمان و صنعت نفت و گاز،پالایش و پتروشیمی،خطوط انتقال لوله و صنایع هوایی شده است که در این صنایع معمولا به عنوان لاستیک آب بند، هوابند، واشر، گسکت و رابرلاینیگ مورد استفاده قرارمیگیرد.

مزایای استفاده از نئوپرن 

1. افزایش مقاومت سازه در برابر ارتعاشات
2. مقاومت در برابر فشار بالا
3. کاهش بار مرده
4. کاهش هزینه‌های جانبی نظیر هزینه نگهداری از سازه
5. قیمت مناسب
6. مقاومت بالا در شرایط دمایی و جوی مختلف

نئوپرن نقش ضربه گیر و لرزه گیر را نیز دارد که ارتعاشات پل یا سازه و ضربات احتمالی را از بین می‌برد. استفاده از آن در سازه عمر سازه را افزایش می‌دهد. به علاوه این محصول هزینه‌های تعمیرات و نگهداری به نسبت پایینی در کنار قیمت اقتصادی نیز دارد.

متالوگرافی غیر مخرب یا تست رپلیکا

به منظور ارزیابی شرایط کاری یک قطعه یا تجهیز، جلوگیری از شکست ناگهانی، تخمین عمر باقیمانده و در کل ایجاد شرایطی ایمن و قابل اطمینان برای کار یک قطعه، ماشین یا تجهیز، آزمایش های غیرمخرب گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد. این مساله در نیروگاه ها، پتروشیمی ها، پالایشگاه ها و صنایعی که در معرض محیط های مخرب خورنده و یا دارای فشار و دمای بالا قرار دارند، کاربرد بیشتری دارد. 

فشار و دما نقش مهمی را در تخریب آلیاژها ایفا می نمایند. با افزودن عناصر آلیاژی مقاومت آلیاژها در مقابل فشار و دما بالا می رود. از طرفی ریزساختار دارای نقش مهمی در کنترل خواص مکانیکی، متالورژیکی، فیزیکی و خوردگی آلیاژها است. لذا به منظو ارزیابی میزان تاثیرگذاری فرآیندهای فشار و دمای بالا همچون خستگی حرارتی و خوردگی دمای بالا بر ریزساختار قطعات و اجزای یک دستگاه یا تجهیز، متالوگرافی غیرمخرب یا متالوگرافی در محل، یکی از این آزمایش هایی است که نتایج قابل اعتماد و دقیقی بالاخص در محیط های دمای بالا ارایه می دهد. این روش کاربرد گسترده ای در ارزیابی و تخمین عمر قطعات نیروگاهی، پالایشگاهی و … دارد.

متالوگرافی در محل که با نام رپلیکا هم شناخته می شود، یک تکنیک غیر مخرب می باشد که می تواند هشدارهای اولیه جهت ایجاد بسیاری از عیوب مرتبط با ریزساختار را در صنایع مختلف ارائه نماید. تست رپلیکا امکان شناسایی و تشخیص مکانیزم های تخریب از قبیل خزش، خستگی، ترک خوردگی تحت تنش، خوردگی هیدروژنی، خوردگی بین دانه ای، ترک خوردن در اثر خوردگی توام با تنش، ترک خوردگی هیدروژنی و گرافیته شدن را در مراحل اولیه و همچنین امکان نظارت و مانیتورینگ این عیوب را با گذشت زمان فراهم نموده و فرآیند تصمیم گیری جهت تعمیر یا تعویض قطعات را تسهیل می نماید.

البته متالوگرافی بیشتر با نوع مخرب آن شناخته می شود که با جدا نمودن و برش نمونه کوچکی از قطعه، سپس آماده سازی نمونه و بررسی ریزساختار آن در آزمایشگاه انجام می شود. با پیشرفت تکنولوژی و لزوم عدم تخریب قطعات، به دلیل هزینه های بالای تولید مجدد یا بازسازی آن ها، وسایل آماده سازی و بررسی ریزساختار به صورت قابل حمل تولید گردید. این مساله انجام متالوگرافی غیرمخرب یا در محل را امکان پذیر ساخته است. در این راستا، دستورالعمل ها و استانداردهای مختلفی نیز تدوین شده است. 

در متالوگرافی غیر مخرب، انتخاب موضع مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و با توجه به وضعیت قطعه در سیستم تشخیص نقاط بحرانی آن و تاریخچه شکست قطعات مشابه تعیین می شود. موضع انتخابی باید نماینده اکثر سطوح با شرایط کاری مشابه باشد. این شرایط با پیش بینی مکانیزم های ایجاد خسارت در آن قطعات مشخص می گردد. علاوه بر آن، مرحله آماده سازی سطحی هم  نقش بسیار مهمی در موفقیت تست بر عهده دارد. آماده سازی سطحی می تواند توسط روش های پولیش دستی، مکانیکی یا الکترولیتی انجام پذیرد.

موارد استفاده از تست رپلیکا:

• کنترل کیفیت فرایندهای متالوژیکی از قبیل عملیات حرارتی که روی قطعات و تجهیزات انجام شده است.
• گردآوری اطلاعات جهت تصمیم گیری و انجام مناسب تعمیرات جوشکاری
• فراهم نمودن اطلاعات به منظور بومی سازی قطعات وارداتی و ارزیابی عمر باقیمانده
• ارزیابی ایمنی تجهیزات و قطعات حساس حین سرویس در پالایشگاه های نفت و گاز، مجتمع های فولادی، مجتمع های پتروشیمی و نیروگاهی که در دما و فشار بالا کار می کنند.
• ارزیابی خسارت وارد شده به تاسیسات و تجهیزات در اثر آتش سوزی
• تجزیه و تحلیل علل شکست قطعات

مزایای تست رپلیکا در صنایع:

• اطمینان از وضعیت مناسب متالوژیکی قطعات و تجهیزات
• تسهیل فرآیند تصمیم گیری جهت انجام تعمیرات بر روی قطعات
• گرد آوری اطلاعات جهت بومی سازی قطعات
• اطمینان از صحت عملیات حرارتی انجام شده
• نظارت و مانیتورینگ بر عیوب قطعات و تجهیزات
• تعمیرات پیشگیرانه و کنترل کیفیت قطعات
• عملیات ایمن و قابل اعتماد

نشانی ها

instagram :ahmadali.safaei

navideabadani.blogsky.com

navideabadani.blogfa.com

navidabadani.ir

کارشناسی پرونده های قضایی چیست

یکی از مهمترین ادله اثبات دعوا بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، ارجاع پرونده به کارشناس می باشد . کارشناسی پرونده های حقوقی نقش مهمی در تعیین واقعیت و کم و کیف آن خواهد داشت . به همین دلیل ، در بحث های متعددی می توان ارجاع پرونده به کارشناس را مورد بررسی قرار داد . از جمله اینکه کارشناسی پرونده چیست ، هزینه کارشناسی پرونده با کیست ، مهلت اظهارنظر کارشناس چقدر است و اعتراض به نظر کارشناس چگونه است . به همین مناسبت ، قصد داریم در این مقاله به بررسی موضوعات مذکور بپردازیم . 

در صورتی که قاضی نتواند در مورد برخی از جنبه های فنی موضوع پرونده اظهارنظر نماید ، بایستی با صدور قرار کارشناسی ، انجام آن امور را از کارشناس رسمی دادگستری مطالبه نماید . بر اساس ماده 261 قانون آیین دادرسی مدنی ، کارشناس مکلف به قبول امر کارشناسی که از دادگاه به او ارجاع شده است می باشد ؛ مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد . البته طرفین دعوا نیز می توانند شخصی را به عنوان کارشناس در آن موضوع مشخص کنند . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قرار کارشناسی کلیک کنید . 

هزینه کارشناسی پرونده

بر اساس ماده 264 قانون آیین دادرسی مدنی ، " دادگاه حق الزحمه کارشناس را با رعایت کمیت و کیفیت و ارزش کار تعیین می کند . هرگاه بعد از اظهارنظر کارشناس معلوم گردد که حق الزحمه تعیین شده متناسب نبوده است ، مقدار آن را به طور قطعی تعیین و دستور وصول آن را می دهد " . بعلاوه اینکه بر اساس ماده 259 از این قانون ، " پرداخت دستمزد کارشناس به عهده متقاضی است