بر اساس معیارهای معین، درجات تمیزی سطح به چند دسته کلی تقسیم میشود که هر کدام با حروفی مشخص شدهاند. علائم تعیین شده نمایان گر روش تمیزکاری سطح و همچنین مقدار تمیز کاری میباشد.
در رابطه با سطوح آماده سازی شده، چهار مؤسسه استاندارد شناخته شده به نامهای انجمن ملی مهندسی خوردگی (NACE)، انجمن پوششهای حفاظتی (SSPC)، استاندارد سوئدی (SiS)، استاندارد بریتانیایی (BS) تقسیم بندی واحدی از سطوح تمیز شده دارند. این تقسیم بندی بر روشهای مکانیکی استوار است. استاندارد سوئدی در این زمینه بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد لذا به تعاریف این استاندارد میشود.
تعاریف استاندارد درجات تمیزی سطح
St: در صورتی که درجه تمیزی سطح با حروف St شروع شود معنی آن این است که سطح به روش دستی یا قدرتی تمیز شده است.
St2: اگر درجه تمیزی سطح به روش دستی یا قدرتی انجام شده و مقدار تمیزکاری کم باشد، از این حروف با عدد ۲ استفاده میشود.
St3: این حروف با عدد ۳ نشان میدهد که تمیزی سطح به روش دستی یا قدرتی انجام شده و مقدار تمیز کاری زیاد است (تمیزی سطح تا حد دیده شدن جلای فلز).
Sa: این حروف نشان میدهد که تمیزی سطح به روش پاشش ساینده انجام گرفته است.
Sa1: تمیزی سطح به روش پاشش ساینده با کمترین درجه تمیزی (حداقل زمان برای پاشش وقت صرف شود) به این شکل مشخص میشود.
Sa2: این حروف با عدد ۲ نشان میدهد که تمیزی به روش پاشش ساینده انجام گرفته و مقدار تمیزی بهتر از Sa1 میباشد. به این درجه، تمیزکاری تجاری نیز گفته میشود که برای اکثر رنگهای صنعتی غیر قابل است.
Sa2.5: این حروف با عدد 5/2 نشان میدهد که تمیزی به روش پاشش ساینده انجام گرفته و مقدار تمیزی در حد قابل قبول و بهتر از Sa2 میباشد. (به این درجه، تمیزی نزدیک به فلز سفید نیز گفته میشود). این درجه تمیزی، حداقل تمیزی برای رنگهای صنعتی میباشد. در این روش ۵٪ از سطح ممکن است به صورت نقطه ای (غیر متمرکز) دارای زنگ زدگی باشد.
Sa3: این حروف با عدد ۳ نشان میدهد که تمیزی سطح به روش پاشش ساینده انجام گرفته و مقدار تمیزی آن بهترین حالت است. سطح فلز در این حالت به فلز سفید مشهور است. مقدار زنگ زدگی در این سطح صفر میباشد.
نکته مهم
معمولا برای رنگهای صنعتی استاندارد تمیزی سطح باید به روش پاشش ساینده و با مقدار تمیزی Sa2.5 یا Sa3 باشد. برای لکه گیری و تعمیر رنگهای صنعتی نیز باید از ابزار دستی یا قدرتی استفاده نمود و حتما باید مقدار تمیزی سطح St3 باشد.
شکل 1: سطح ظاهری قطعه پس از تمیز کاری با درجات مختلف تمیزی.
در جدول زیر مقایسه ای بین دو استاندارد متداول SSPC و استاندارد سوئدی مربوط به درجات تمیزی سطوح ارائه شده است.
جدول 1: تشریح و مقایسه استانداردهای SSPC و SiS مربوط به درجات تمیزی سطح.