رنگ آمیزی سطوح بتنی

رنگ آمیزی سطوح بتنی به طول عمر بتن کمک می کند. ولی قبل از رنگ آمیزی بتن باید آماده سازی سطوح را انجام دهید. در این مقاله رهنمایی کامل دریافت کنید.

سطوح داخلی و خارجی بتن به خودی خود تا حدودی یکپارچه و دارای رنگی متمایل به خاکستری هستند. از آنجا که سازه‌های بتنی، در جای جای شهرها و خانه‌ها دیده می‌شوند، این ظاهر یکدست و بی روح می تواند خسته‌کننده و نازیبا باشد. در همین راستا، می‌توان با به کار بردن چند لایه رنگ، جلوه خاصی به سازه و سطوح بتنی بخشید. رنگ آمیزی سازه‌های بتنی، کاری ساده و ارزان قیمت است که توسط افراد مختلف قابل اجراست. همچنین این سازه‌ها را می‌توان با استفاده از روش‌های رنگ آمیزی صنعتی نیز رنگ کرد. رنگ آمیزی صنعتی، نوعی از رنگ آمیزی و نقاشی است که اهمیت بسیار بالایی داشته و برای پوشش‌دهی به قطعات و ابزارآلات صنعتی انجام می شود. رنگ آمیزی سطوح و سازه‌های بتنی کمک می کند تا پوشش مناسبی بر روی آن‌ها قرار گرفته، عمر سازه افزایش یافته و از نظر زیبایی نیز جلوه خاصی پیدا کند؛ اما به‌منظور رنگ آمیزی موفقیت آمیز بتن یا سایر سطوح سنگ تراشی شده، باید ابتدا سطح مورد نظر را به‌درستی تمیز و آماده سازی کرد، سپس رنگی مناسب بر روی آن اعمال شده و در‌نهایت نیز در زمان مناسب، ترمیم رنگ انجام شود. با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب، به بررسی اقداماتی که باید پیش از رنگ آمیزی سطوح بتنی انجام شوند، بپردازیم.  

چرا باید سطوح بتنی را پیش از رنگ آمیزی، آماده کنیم؟

پیش از هر چیز باید توجه کنید که پس از نصب سطوح بتنی، تا 60 روز نباید آن‌ها را رنگ آمیزی کرد. چرا که حداقل 30 روز طول می‌کشد تا بتن ترمیم شود و 30 روز دیگر نیز طول می کشد تا رطوبت آن کاملا تخلیه شود. از سوی دیگر نیز اگر سازه بتنی، پیشتر ساخته شده و هم‌اکنون سطح آن نیازمند رنگ‌آمیزی باشد، باید ابتدا نسبت به پاکسازی و یا تعمیرات احتمالی آن اقدام شده و سپس نقاشی و رنگ‌آمیزی آن اجرا شود. چرا که اگر سطح بتن صاف و عاری از هرگونه لک یا ماده اضافی نباشد، ماندگاری رنگ بر روی آن کاهش یافته و بازدهی لازم را نخواهد داشت.  

اما اهمیت پاکسازی لایه اصلی از آلودگی‌هایی همچون رنگ‌های قبلی، مواد شیمیایی و غیره چیست؟

اگر این‌گونه مواد پیش از رنگ آمیزی سطوح بتنی از روی آن زدوده نشوند، با گذشت زمان در میان لایه رنگ و بتن گیر افتاده و می‌توانند موجب لایه لایه شدن رنگ، خوردگی بتن و دیگر آسیب‌های احتمالی شوند. همچنین همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم، اگر آماده‌سازی سطح بتن به‌درستی صورت نگیرد، رنگی که بر روی آن قرار می‌گیرد، ماندگاری نداشته و پس از مدتی نیاز به پاکسازی کلی سطح و رنگ آمیزی مجدد را در پی خواهد داشت. همچنین باید توجه کنید که برای آماده سازی سطوح بتنی، باید از لایه و سطوح زیرین آن حفاظت شود و در‌صورت لزوم برای پاکسازی رنگ، آلودگی و مواد شیمیایی موجود بر روی آن، به لایه اصلی بتن آسیبی وارد نشود. تا اینجا، با اهمیت آماده‌سازی سطوح بتنی برای رنگ آمیزی آشنا شدیم. در ادامه این مطلب، اقدامات لازم برای آماده سازی این سطوح را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

مراحل آماده سازی بتن

احتمالا شما نیز بتن را یکی از با دوام‌ترین مصالح ساختمانی بشناسید. اما آیا می‌دانید تمام کارهایی که پس از بتن ریزی انجام می‌دهید بر مقاومت آن تأثیر دارد؟ در حقیقت، واکنش شیمیایی بین سیمان و آب که شن و ماسه را به هم متصل کرده و باعث ایجاد بتن می‌شود، تقریباً 28 روز طول می‌کشد. در طی این فرآیند که به هیدراتاسیون معروف است، باید رطوبت در بتن حفظ شود و در غیر اینصورت، تبخیر سریع آب از سطح بتن، موجب خرابی و ترک خوردگی بتن شده و کیفیت سطح بتنی را بسیار پایین می‌آورد. در همین راستا ما نیز برخی از باید و نبایدهای سازه‌های بتنی را برای شما معرفی می‌کنیم تا با رعایت آنها، بتوانید اصطلاحا به پخت بهتر بتن کمک کرده و سطح بتنی موردنظر خود را به خوبی برای رنگ آمیزی آماده کنید:  

ترمیم مرطوب

ترمیم مرطوب فرآیندی است که برای پخت بتن بسیار مهم است و می‌توانید آن را به شیوه‌های زیر انجام دهید:

• برای مدت یک هفته، بتن تازه را مرتباً، پنج تا 10 بار در روز آبپاشی کنید.
• اگر برای آبپاشی بتن، فرصت کافی ندارید، از پوششی که می‌تواند تبخیر رطوبت را کند نماید استفاده کنید. برای این منظور می‌توانید از ورق‌های پلی اتیلن با ضخامت حداقل 4 میلی‌متر یا پتوهای عایق کننده بتن – استفاده کنید.
• به مدت سه روز، سطح بتنی را به صورت یک استخر، در آب غرق کنید.
• ترکیبات حاوی امولسیون های محلول را به طور مستقیم روی سطح بتنی بپاشید تا با تشکیل یک مانع، از تبخیر آب جلوگیری کرده و به سطح بتنی شما اجازه می‌دهد تا با سرعت ثابت ترمیم شود.

 

گرم نگاه داشتن بتن

اجازه ندهید تا بتن تازه، خیلی سرد شود. بهترین زمان برای ریختن بتن زمانی است که انتظار می‌رود دمای هوا به مدت پنج تا هفت روز بالای 50 درجه باقی بماند. اما با ورود یک جبهه سرد غیر منتظره، برنامه شما خراب خواهد شد. اگر چنین شرایطی رخ دهد، اولویت نگهداری از سطح بتنی از درجه مرطوب نگاه داشتن به گرم نگاه داشتن تغییر می‌کند تا روند سخت شدن شیمیایی قطع نشود. به همین دلیل شما باید در طی دو تا سه روز اول، پس از بتن ریزی، از بتن تازه در برابر سرما محافظت کنید.  

عدم وارد آوردن فشار بر بتن تازه

سطوح و سازه‌های بتنی، در بازه زمانی کوتاهی پس از ریختن، سفت می‌شوند، اما در طی چهار هفته اول همچنان در معرض آسیب هستند. بنابراین شما باید مدت زمان کافی صبر کنید تا بتن به خوبی سفت شود و مقاومت لازم را بدست آورد.  

نداشتن عجله در رنگ آمیزی سطوح بتنی

تا پیش از یک ماه، از رنگ کردن بتن خودداری کنید. اکثر مصالح ساختمانی جدید مانند دیوارهای خشک را می‌توان پس از گذشت مدت کوتاهی از نصب، رنگ آمیزی کرد. اما بتن، دارای ساختار متفاوتی است و پیش از آب بندی یا رنگ آمیزی، به یک دوره پخت طولانی نیاز دارد. رطوبت زیاد موجود در بتن، می‌تواند باعث حبابی شدن رنگ شود و به همین دلیل نیز باید پیش از رنگ آمیزی سطوح بتنی تازه، از خشک بودن سطح آن اطمینان حاصل نمود. پس از نصب سطح بتنی، حداقل 30 روز طول می کشد تا رطوبت موجود در ساختار بتن به اندازه کافی پخش شود و امکان چسبندگی رنگ تا حد قابل قبولی افزایش یابد. همچنین در شرایط عادی، پس از اجرای بتن، باید 60 روز زمان سپری شود تا سطح به خوبی، خشک شود. از طرفی، بتن تازه بسیار قلیایی بوده و PH آن در بازه  12تا 14 است. همین دلیل نیز همواره توصیه می‌شود تا اجازه دهید سازه‌ای که به تازگی روی آن بتن کشیده شده است، حداقل 30 روز دست نخورده باقی بماند تا میزان قلیایی بودن و رطوبت آنها کاهش دهد. توجه کنید که شرایط آب و هوا ممکن است موجب شود تا ترمیم و آماده شدن بتن برای رنگ آمیزی تا 90 روز طول بکشد! برای داشتن میزان چسبندگی خوب، PH سطح بتنی باید در حدود 9 یا کمتر از آن باشد. برای اندازه گیری سطح PH بتن می‌توانید کاغذ تورنسل را برای مدت 60 ثانیه بر روی سطح بتنی قرار دهید و سپس آن را درون آب مقطر فرو کنید. زمانی که رنگ کاغذ تورنسل تغییر کرد، با توجه به جدول و نمودار مربوطه، سطح pH بتن را تعیین کنید.

پاکسازی سطح بتن و لایه‌های رنگ قبلی

یکی از مهم‌ترین گام‌ها در آماده سازی سطوح برای رنگ آمیزی شامل پاکسازی سطح بتن از هرگونه آلودگی، مواد شیمیایی، لایه های اضافی، چربی و غیره است. برای این کار می‌توان در وهله اول، سطح بتن را با صابون و آب گرم تمیز کرده و هرگونه رنگ قدیمی را پاک کرد. در‌صورت لزوم نیز می‌توان، هرگونه رنگ، کربنات‌ها، مواد مضر و لایه‌های اضافی موجود را با استفاده از ابزار آلات مکانیکی یا سوهان و برس سیم از بین ببرید. توجه کنید که شما می‌خواهید برای بهترین پوشش رنگ بر روی سطح را داشته باشید؛ بنابراین باید سطح را تا حد ممکن تمیز کنید. برخی از روش‌های آماده سازی سطح بتن عبارتند از:  

نظافت سطح

همانطور که پیشتر اشاره کردیم، سطح بتن باید از هر نوع خاک، مواد روغنی و آلودگی پاک شود. این کار را می‌توان با شستشو، استفاده از ابزارهای کوبه‌ای، ساییدن، سندبلاست و یا واترجت انجام داد که در ادامه آن‌ها را مورد بررسی قرار می دهیم. در این مرحله، می‌توان مناطقی را که به مواد روغن یا گریس آغشته شده‌اند، با استفاده از ترکیبات شیمیایی همانند تری سدیم فسفات (TSP) برداشت و از عدم تغییر رنگ اعمال شده بر روی سطح بتن در آینده نیز اطمینان حاصل کرد. توجه کنید که پس از اتمام کار، ماده پاک کننده باید به دقت از سطح بتن شسته شده و سطح بتن کاملاً خشک شود.  

تخریب بتن

اگر در بخش‌هایی از بتن، امکان پاکسازی و نظافت وجود ندارد و زائده‌های موجود از هیچ راهی قابل پاکسازی نباشند، باید آن بخش‌ها را به صورت موضعی تخریب کرد تا به دیگر بخش‌های سازه، خسارت وارد نشود. همچنین می‌توان عمق این زائده‌ها و آلودگی‌ها را تخمین زد و با استفاده از ابزارها و روش‌های مکانیکی، حرارتی و واترجت‌های صنعتی درصدد از بین بردن آن‌ها برآمد.  

مضرس کردن بتن

این فرایند از استاندارد آماده سازی سطح پیروی کرده و شامل برداشت بتن تا عمق 15 میلیمتری است که موجب می‌شود تا سطح بتن دارای بافتی جدید بوده و به خوبی با رنگ و لایه‌های بعدی متصل شود. برای مضرس کردن می‌توان از روش‌های مکانیکی یا ابزارهای کوبه‌ای و سایشی، سندبلاست و واترجت صنعتی استفاده کرد. سند بلاست روشی است که در آن، مسباره ضربه‌های جت را به سطح بتنی وارد کرده و آلودگی‌های آن را می‌زداید. توجه کنید که این روش، چندان تخریبی به سطح بتن وارد نمی‌کند و برای مضرس کردن بتن مناسب‌تر است. اما گرد و خاک بسیاری تولید کرده و مواد اولیه آن بسیار گران قیمت است. واترجت و یا تخریب با آب نیز روشی است که می‌تواند با فشار بسیار زیاد آب، به تخریب سازه بتنی و آماده سازی سطوح برای رنگ آمیزی بپردازد. نکته جالب درباره عملکرد واترجت این است که از ماشین آلات بزرگی استفاده می‌کند اما استاندارد آماده سازی سطح این فرایند را بر آن داشته تا ضربات بسیار کمی به سازه وارد کرده و از تخریب کلی آن جلوگیری کند. در این میان باید توجه کنید که اگر سطح بتنی شما سنگدانه‌های درشتی داشته باشد، استفاده از این روش چندان کارامد نخواهد بود. به طور کلی، استفاده از واترجت یکی از بهترین روش‌ها برای آماده سازی سطوح بتنی برای رنگ آمیزی است که علاوه بر کنترل روان آب، به نیروی انسانی کمی احتیاج داشته و بازدهی بالایی نیز دارد.  

آزمایش رطوبت

اگر از خشک شدن سطح مطمئن نباشید، می‌توانید یک ورق پلاستیکی تقریبا سنگین یا یک ورق آلومینیوم با ابعاد 30 سانتی‌متر در 30 سانتی‌متر را روی سطح بتنی قرار دهید و به آن 24 ساعت زمان دهید. پس از گذشت این مدت، ورق را از روی سطح بردارید و بخش زیرین آن را بررسی کنید. اگر روی این ورق آثار تراکم هوا و رطوبت وجود نداشته باشد، یعنی سطح بتنی ما آماده رنگ آمیزی است. اما اگر آثار تراکم قابل مشاهده باشد و یا آن بخش از بتن که با ورق پوشش داده شده بود، به طور محسوسی تاریک‌تر از سایر بخش‌های اطراف خود باشد، به این معناست که رطوبت زیادی در ساختار بتن وجود دارد. در چنین شرایطی شما باید چند هفته صبر کنید تا رطوبت بتن کشیده شود و سپس و دوباره این آزمایش را تکرار کنید. البته گاهی اوقات نیز تشخیص میزان رطوبت سطح به این سادگی امکان پذیر نیست و باید از دستگاه‌های الکترونیکی استفاده کرد تا اندازه گیری رطوبت سطح به درستی انجام شود.

ترمیم سطح بتن

برای رفع نقص عمده مانند ترک یا ناهمواری های موجود روی سطح بتن می توان با استفاده از مواد خاصی، این شکستگی‌ها را ترمیم کرد تا سطح کار تا حد ممکن صاف و منظم باشد. همچنین اگر این شکستگی‌ها و ترک‌ها ترمیم نشوند، ممکن است بعدها موجب شوند تا از جایی رطوبت به زیر رنگ برسد و موجب تکه تکه شدن آن شود.  

درزبندی

برای جلوگیری از ورود رطوبت از طریق سیمان، هر نوع بتن را باید به‌خوبی درزبندی کرد. درزگیر بتن ماده ای گران قیمت است، اما با استفاده از آن مطمئن خواهید شد که رنگ شما پس از مدتی جلوه و ساختار خود را از دست نمی دهد. چرا که بتن به خودی خود ماده ای بسیار متخلخل است و رطوبت محبوس شده در آن می‌تواند با گسترش در کل سازه، به تخریب رنگ و تکه تکه شدن آن کمک کند. البته اگر شما قصد رنگ آمیزی سطوح بتنی موجود در فضای باز را دارید، این مرحله برای شما ضروری نخواهد بود. حالا سطح بتنی ما آماده رنگ آمیزی است و می‌توانید با استفاده از رنگ متناسب با فضا و محیط قرار گیری سازه و سطوح بتنی، نسبت به رنگ آمیزی آنها اقدام کنید.

نحوه رنگ آمیزی سطوح بتنی

در این مطلب به بررسی اقدامات لازم برای رنگ آمیزی سطوح بتنی پرداختیم و دیدیم که باید پیش از آغاز رنگ آمیزی، سطح بتن را با روش هایی همچون سندبلاست و یا واترجت صنعتی پاکسازی کرده و پس از آماده سازی کامل، به اجرای رنگ روی آن پرداخت. امیدواریم مطالب موجود در این مقاله برای شما مفید بوده باشند.